Anakartlar

Anakart nedir?

Bilgisayarın "omurgası" veya tüm parçaları bir arada tutan bilgisayar donanımına anakart (motherboard) denir. Telefonlar, tabletler ve diğer küçük cihazların da anakartları vardır, ancak bunlara genellikle logic boards (mantık kartları) denir. Anakart, bir bilgisayarın işlemci (CPU), bellek (RAM), sabit sürücü ve ekran kartı (GPU) gibi donanım bileşenleri arasında bağlantı sağlar.

1981'de piyasaya sürülen IBM Kişisel Bilgisayarı, ilk bilgisayar anakartı olarak kabul edilir.

Farklı tür ve boyutlardaki bilgisayarlara uyacak şekilde tasarlanmış birden çok anakart türü vardır. Her anakart türü, belirli işlemci ve bellek türleri ile çalışmak üzere tasarlanmıştır, bu nedenle her işlemci ve bellek türüyle çalışmazlar.

Popüler anakart üreticileri arasında ASUS, AOpen, Intel, ABIT, MSI, Gigabyte ve Biostar bulunur.

Anakart bileşenleri nelerdir?

Bilgisayar kasasının arkasındaki her şey bir şekilde ana karta bağlıdır, böylece tüm parçalar birbirleriyle iletişim kurabilir.

Buna video kartları, ses kartları, sabit sürücüler, optik sürücüler, CPU, RAM yuvaları, USB bağlantı noktaları, bir güç kaynağı vb. parçalar dâhildir. Anakart üzerinde ayrıca genişletme yuvaları, atlama kabloları, kapasitörler, aygıt gücü ve veri bağlantıları, fanlar vardır. Genişletme yuvaları aracılığıyla bir anakarta ek bileşenler eklenebilir. Bunlar işlemci soketlerini, SATA, USB, PCI, PCIe ve M.2 yuvalarının yanı sıra güç kaynağı bağlantılarını içerebilir.

Anakart neye göre seçilir?

Bilgisayardaki işlemcilerin, belleklerin ve bilgisayarın daha birçok parçasının en iyi şekilde kullanılmasına katkı sağlar. Bu yüzden de bilgisayarların performansında önemli bir etkiye sahiptir. Bu seçimi kolaylaştırmak için dikkat edilebilecek birkaç ana madde var. Bilgisayar toplarken az bir bütçe sahip olanlar anakart fiyatından kısmaya çalışırlar. Yetersiz veya uyumsuz bir anakart modeli aldığınız zaman ilerleyen zamanlarda büyük sorunlara yol açabilir.

Anakart seçimi yaparken bilgisayarın hangi amaçla kullanılacağını göz önünde bulundurulmalıdır. Oyun bilgisayarı olarak kullanılacaksa, yeterli giriş çıkışa sahip yüksek hızlı bir model seçmenizde fayda var. İş bilgisayarı olarak kullanılacaksa ofis programları ve internet kullanımı için yeterli donanıma sahip fiyat performans ürünlerinden tercih edebilirsiniz. Ayrıca iyi bir soğutma sistemine sahip olup olmamasına da dikkat etmenizde gerekiyor.

Anakart ve işlemci uyumu da önemli bir etkendir. İşlemciler, anakart modellerine göre farklılık gösterebilir. İşlemciye göre anakart seçimini yapmanız daha doğru olacaktır. Piyasada bulunan iki farklı işlemci markası olan AMD ve Intel arasında seçim yaptıktan sonra geriye sadece soket tipi seçimi kalıyor.

Anakart satın alırken dikkat edilmesi gereken ikincil önemli nokta ise kasa ve anakartın uyumudur. Anakart modelinin almak istediğiniz kasa ile uyumlu olup olmamasına dikkat edin. ATX diye kasalar genelde birçok model ile uyumlu olurken, Extended ATX bir anakartı küçük bir kasaya sığmaz. O yüzden anakartınızı seçerken aklınızdaki kasa boyutlarını dikkate almalısınız.

Anakart seçimi ayrıca RAM miktarını ve yapısını da belirler. Günümüzde kullanılan anakartlar marka, model ve yonga seti fark etmeksizin DDR4 yapısındaki bellekleri desteklerken, daha önceki yıllarda geliştirilen anakartlar ise DDR3 formundaki belleklerle kullanılabilir.

Anakart ne işe yarıyor?

Anakart sayesinde bilgisayarın içerisindeki sistem bileşenleri arasındaki bağlantı kurulabiliyor. Bu bileşenlerin arasında sadece iç donanımları olmuyor, çevresel ara birimler de bunların arasında yer alıyor. Anakartlar bilgisayarlarda veri ve güç aktarma aracı olarak kullanılıyor. Bilgisayarın donanım parçalarının birbiriyle iletişim kurmasını sağlayıp aynı zamanda her şeyin merkezi bir yapıda tutulmasını sağlıyor.

Anakart nerede bulunur?

Bilgisayar kasasının içinde bir bilgisayar anakartı bulunur ve parçaların ve bilgisayar çevre birimlerinin çoğunun bağlandığı yerdir.

Anakart form faktörleri ve türleri nelerdir?

Bilgisayarlar geliştikçe anakartlar da gelişti. Bugün masaüstü bilgisayarlarda en yaygın anakart tasarımı, IBM'in AT tasarımında bir Intel geliştirmesi olan ATX'tir. Diğer form faktörleri arasında genişletilmiş ATX, mini-ATX, microATX, BTX, microBTX mini ITX, micro ITX ve nano ITX bulunur.

Bir anakartta kaç bağlantı, bağlantı noktası veya yuva var?

Bir anakartta kaç bağlantı, bağlantı noktası veya genişletme yuvası olduğuna dair belirlenmiş bir standart yoktur. Anakartınız için kaç bağlantı, bağlantı noktası veya yuva bulunduğunu belirlemenin en iyi yöntemi, belgelerinde yer alan teknik özelliklere bakmaktır.

Anakart alırken nelere dikkat etmek gerekiyor?

Standart anakartlar kullanıcıların çoğunluğunun bağlantı ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarlanıyor. İşlemci ile arasındaki bağlantıyı sağlayan soket de bir anakart için önemli noktalardan biri oluyor. Her yeni nesil işlemcide genellikle yeni soket de tasarlanıyor. Bu nedenle anakartın soket düzeyine de dikkat etmeniz gerekiyor. Anakart seçimi yaparken boyutu da dikkat edilmesi gereken özellikler arasında yer alıyor. Dizüstü ve masaüstü bilgisayarlar için farklı boyutlarda anakartlar bulunuyor. Bunun dışında anakartın piyasadaki en güncel versiyonu olup olmadığını kontrol etmeniz gerekiyor. Anakart fiyatları özelliklerine göre farklılık gösterebilmektedir. İşlemciler güncel versiyondaki anakartları desteklediği için yükseltilmesine de izin veriyor.